Dieta SIBO, czyli sposób odżywiania przy przerostach bakteryjnych jelita cienkiego, jest kluczowym elementem terapii, mającym na celu złagodzenie objawów i poprawę jakości życia pacjentów. Odpowiednio dobrane produkty mogą wspierać proces leczenia i przyspieszać powrót do zdrowia. W artykule przyjrzymy się, jakie produkty warto włączyć do jadłospisu, a których unikać, aby skutecznie radzić sobie z SIBO.
Jak dieta wpływa na SIBO?
Przerost bakteryjny jelita cienkiego, znany jako SIBO, to stan, w którym nadmierna ilość bakterii w jelicie cienkim prowadzi do różnych dolegliwości trawiennych. Objawy te obejmują m.in. wzdęcia, biegunki, bóle brzucha i uczucie przelewania w jamie brzusznej. Kluczowym elementem leczenia SIBO jest stosowanie specjalistycznej diety, która ogranicza spożycie produktów wspierających rozwój niepożądanych bakterii.
Dieta SIBO opiera się na eliminacji pokarmów, które łatwo fermentują w przewodzie pokarmowym, co zmniejsza produkcję gazów i łagodzi objawy. W przypadku SIBO najczęściej polecana jest dieta low FODMAP, która ogranicza spożycie fermentujących węglowodanów, będących pożywką dla bakterii jelitowych. Dzięki temu dieta może skutecznie wspierać leczenie farmakologiczne i zapobiegać nawrotom choroby.
Jakie produkty są dozwolone na diecie SIBO?
Stosując dietę SIBO, warto zwrócić uwagę na produkty o niskiej zawartości FODMAP, które nie powodują nadmiernej fermentacji. Wśród dozwolonych pokarmów znajdują się:
- mięso i ryby, takie jak kurczak, indyk, łosoś, dorsz,
- jaja, które stanowią doskonałe źródło białka,
- warzywa o niskiej zawartości FODMAP, takie jak sałata, marchew, ogórki, cukinia, bakłażan,
- owoce, które nie powodują nadmiernej fermentacji, jak kiwi, banany, cytrusy, maliny,
- produkty bezlaktozowe, takie jak sery żółte, mozzarella,
- zboża bezglutenowe, takie jak ryż, komosa ryżowa, proso, płatki owsiane,
- orzechy i nasiona w umiarkowanych ilościach, np. migdały, orzechy włoskie, pestki dyni.
Czego unikać na diecie SIBO?
W diecie SIBO ważne jest unikanie produktów wysokofermentujących, które mogą nasilać objawy. Produkty, których należy unikać, to:
- nasiona roślin strączkowych, takie jak fasola, soczewica, ciecierzyca,
- cebulowate warzywa, jak cebula i czosnek, które zawierają fruktany,
- produkty zbożowe zawierające gluten, takie jak pszenica, żyto, jęczmień,
- owoce o wysokiej zawartości fruktów, jak jabłka, gruszki, morele,
- mleko i produkty mleczne zawierające laktozę, takie jak lody, twaróg,
- słodziki, takie jak sorbitol, ksylitol, erytrytol,
- napoje gazowane i soki owocowe bogate w fruktozę.
Jakie są alternatywne diety stosowane przy SIBO?
Oprócz diety low FODMAP, w leczeniu SIBO stosuje się również inne specjalistyczne diety, takie jak dieta SCD (Specific Carbohydrate Diet) oraz dieta GAPS (Gut and Psychology Syndrome). Oba te modele żywieniowe skupiają się na eliminacji określonych grup węglowodanów, które mogą być łatwo fermentowane przez bakterie w jelicie cienkim. Dieta SCD eliminuje złożone węglowodany, natomiast dieta GAPS koncentruje się na odbudowie mikrobiomu jelitowego poprzez eliminację przetworzonych pokarmów i cukrów.
Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek SIBO jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Dlatego przed wprowadzeniem jakiejkolwiek diety eliminacyjnej zaleca się konsultację z dietetykiem lub lekarzem specjalizującym się w żywieniu pacjentów z SIBO.
Dieta SCD
Dieta SCD opiera się na wykluczeniu złożonych węglowodanów, a jej głównym celem jest eliminacja cukrów złożonych, które są trudne do strawienia. W diecie pozostają jedynie cukry proste, takie jak glukoza czy fruktoza, które są łatwo przyswajalne przez organizm. Produkty dozwolone na diecie SCD to m.in. mięso, ryby, jaja, warzywa niskowęglowodanowe oraz produkty fermentowane, takie jak jogurt SCD.
Warto zwrócić uwagę na to, że dieta SCD wymaga ścisłego przestrzegania zasad i konsultacji z dietetykiem, aby uniknąć niedoborów pokarmowych.
Dieta GAPS
Dieta GAPS jest bardziej restrykcyjna niż SCD i wyklucza wiele produktów, które mogą podrażniać jelita. Zakłada eliminację zbóż, cukrów i przetworzonych pokarmów, a także skupia się na odbudowie mikrobiomu jelitowego. W diecie GAPS promowane jest spożycie bulionów mięsnych, fermentowanych produktów oraz tłuszczów zwierzęcych.
Mimo braku jednoznacznych dowodów naukowych potwierdzających skuteczność diety GAPS, jest ona często stosowana w leczeniu SIBO, zwłaszcza u osób z zaburzeniami neurologicznymi i psychiatrycznymi.
Przykładowy jadłospis na diecie SIBO
Stosowanie diety SIBO nie oznacza rezygnacji z różnorodności i smaku. Poniżej przedstawiamy przykładowy jadłospis na jeden dzień, który może stanowić inspirację dla osób zmagających się z przerostem bakteryjnym jelita cienkiego.
Śniadanie: Omlet z 2 jajek z dodatkiem świeżych ziół i kawałkami papryki. Kromka chleba orkiszowego na zakwasie. Herbata miętowa.
II Śniadanie: Jogurt bez laktozy z garścią malin i migdałami.
Obiad: Pieczony filet z łososia z oliwą z oliwek. Sałatka z ogórka, marchewki, sałaty i szczypiorku. Porcja komosy ryżowej.
Podwieczorek: Kilka plastrów sera camembert. Mandarynka.
Kolacja: Grillowane kawałki kurczaka z dodatkiem świeżej kolendry. Gotowana dynia i seler. Kromka chleba bezglutenowego.
Przygotowanie posiłków zgodnie z zasadami diety SIBO może być wyzwaniem, ale odpowiednie planowanie i konsultacja z dietetykiem mogą znacząco ułatwić ten proces. Dzięki temu możliwe jest łagodzenie objawów i poprawa jakości życia pacjentów z SIBO.
Co warto zapamietać?:
- Dieta SIBO opiera się na eliminacji produktów wysokofermentujących, co zmniejsza objawy przerostu bakteryjnego jelita cienkiego.
- Najczęściej stosowana dieta to low FODMAP, która ogranicza fermentujące węglowodany.
- Dozwolone produkty to m.in. mięso, ryby, jaja, warzywa niskowęglowodanowe, owoce niskofruktozowe oraz zboża bezglutenowe.
- Należy unikać nasion roślin strączkowych, cebulowatych warzyw, produktów z glutenem, owoców wysokofruktozowych oraz mleka zawierającego laktozę.
- Alternatywne diety to SCD i GAPS, które również eliminują określone grupy węglowodanów, ale wymagają indywidualnego podejścia i konsultacji z dietetykiem.
