Ginekologia endokrynologiczna: jak hormony wpływają na zdrowie kobiet?

Każda z nas to zna: raz świat stoi otworem, a za chwilę chciałoby się zaszyć pod kocem i nie odzywać do nikogo. Czasem winny jest stres albo kiepski sen, ale często tym „cichym reżyserem” okazują się hormony. Małe cząsteczki, które decydują o tym, czy mamy siłę do działania, jak wygląda nasza skóra, czy miesiączka pojawia się regularnie i… czy uda się zajść w ciążę.

„Hormony to trochę jak aplikacja sterująca całym systemem. Jeśli działa poprawnie, wszystko jest w porządku. Ale kiedy się zawiesi – kłopoty pojawiają się błyskawicznie” – tłumaczy dr Anna Kowalska, ginekolog-endokrynolog z Warszawy.

Trio, które gra pierwsze skrzypce w kobiecym organizmie

W kobiecym organizmie najwięcej zamieszania robią trzy hormony: estrogen, progesteron i androgeny.

• Estrogeny dbają o gładką skórę, mocne kości i serce.

• Progesteron to „hormon spokoju” – przygotowuje organizm do ciąży.

• Androgeny – zwykle kojarzone z mężczyznami – dają kobietom energię, siłę mięśni i wpływają na libido.

„Kiedy te trzy działają w harmonii, czujemy się świetnie. Ale wystarczy, że któryś się wybije, a równowaga znika” – mówi prof. Marek Nowicki, endokrynolog.

Gdy hormony zaczynają płatać figle

Na jednym z popularnych forów zdrowotnych użytkowniczka o nicku Marta88 napisała:
„Przez lata bagatelizowałam nieregularne miesiączki i trądzik. Myślałam, że to taka moja uroda. Dopiero kiedy zaczęłam starać się o dziecko i ktoś na forum doradził mi badania hormonalne, usłyszałam diagnozę: PCOS.”

PCOS, czyli zespół policystycznych jajników, to dziś jedno z najczęściej rozpoznawanych zaburzeń hormonalnych. Towarzyszą mu problemy z owulacją, wahania wagi, a czasem nawet wypadanie włosów.

Z kolei w artykule opublikowanym w czasopiśmie medycznym „Journal of Endocrinology and Gynecology” opisano doświadczenia kobiet z endometriozą. Wspólnym mianownikiem były powtarzające się, bardzo silne bóle i trudności z zajściem w ciążę. „W tle niemal zawsze stoją hormony – szczególnie estrogeny” – podkreśla dr Kowalska.

A jest jeszcze tarczyca. Hormony tarczycy to prawdziwi mistrzowie zamieszania: gdy jest ich za mało, pojawia się ospałość i przybieranie na wadze, gdy za dużo – nerwowość i chudnięcie. Na forum medycznym parenting.pl jedna z kobiet pisała:
„Latami chodziłam z objawami, które tłumaczyłam stresem. Dopiero endokrynolog zbadał tarczycę i wszystko się wyjaśniło.”

Każdy etap życia – inny scenariusz

Hormony towarzyszą kobietom od pierwszej miesiączki po ostatnie uderzenie gorąca w menopauzie.

• W dojrzewaniu szaleją – miesiączki bywają nieregularne, a emocje zmieniają się jak pogoda w kwietniu.

• W dorosłym życiu to one decydują o płodności, energii, wyglądzie.

• Ciąża to czas, kiedy hormony przejmują całkowitą kontrolę – dbają o dziecko i szykują ciało matki do karmienia.

• Menopauza to z kolei stopniowe wyciszanie – spada poziom estrogenów, pojawiają się uderzenia gorąca, problemy ze snem i kośćmi.

„Menopauza nie oznacza końca życia. To po prostu nowy rozdział, który można przejść łagodniej dzięki odpowiedniej opiece” – mówi prof. Nowicki.

Jak sobie z tym radzić?

Badania krwi, USG, rozmowa z lekarzem – tak zaczyna się diagnostyka. Potem w grę wchodzą leki, czasem zmiana stylu życia, a w trudniejszych przypadkach – zabieg.

Ale warto pamiętać, że hormony lubią, kiedy dbamy o podstawy: zdrowe jedzenie, ruch, sen. „Pacjentki często pytają, czy same mogą coś zrobić. Zawsze powtarzam: tak, ale regularność jest kluczem. Jednorazowa dieta nie zdziała cudów” – dodaje dr Kowalska.

Wniosek? Słuchaj swojego ciała

Hormony to niewidzialna orkiestra, grająca w tle przez całe życie kobiety. Kiedy wszystko działa, nie myślimy o nich wcale. Ale jeśli coś się rozstroi – lepiej nie udawać, że problemu nie ma. Bo za zmęczeniem, bólem czy zmianami nastroju często stoi właśnie ten delikatny układ chemicznych dyrygentów.

Co wtedy zrobić? Najrozsądniej jest poszukać wsparcia u specjalistów i nie bać się zadawać pytań. Bo hormony, choć potrafią płatać figle, naprawdę można ujarzmić. Warto zajrzeć na aurora-medical, gdzie znajdziesz fachową pomoc i sprawdzonych lekarzy, którzy krok po kroku wyjaśnią, jak odzyskać równowagę.

Artykuł sponsorowany